تغذیه دانشجویان عموما بینظم است. میان وعدههای نامنظم، مصرف فست فود و عدم تحرک بدنی تنها تعدادی از دلایل افزایش وزن دانشجویان است.
محققان با انجام پژوهشهای چهار ساله روی وزن و برنامه غذایی دانشجویان متوجه شدند، میزان افزایش وزن در سال اول دانشگاه کمتر از دیگر سالهاست و فرد از سال دوم وزن بیشتری اضافه میکند. همچنین افزایش تجمع چربی بدن در شکم و پهلو نسبت به دیگر بخشهای بدن دانشجویان بیشتر بوده است. افزایش وزن میتواند بیش از آنچه که فکر میکنید، سلامت آنها را به خطر بیاندازد. این تغییرات در سبک زندگی شامل تغییر برنامه غذایی دانشجویان و میزان فعالیت نیز میشود. این موارد به صورت مستقیم با سلامت افراد سر و کار دارند. در ادامهی این مقاله توصیههایی ارائه میشود که دانشجو به کمک آنها بتواند زندگی سالمتری را تجربه کند.
۱- عدم پیروی از رژیمهای غذایی دشوار و محدودکننده
رژیمهای محدود به یک نوع ماده غذایی مانند رژیم سوپ کلم، لیموناد و زیبای خفته کارشان این است که طی چند هفته وزن قابل توجهی از بدنتان کم کنند. اما این بدان معنا نیست که این رژیمها سالم هستند. شاید با دنبال کردن چنین رژیمهایی وزن کم کنید، ولی کاهش وزنتان دوامی نخواهد داشت و بعد از قطع شدن رژیم به سرعت به وزن اولیه بر میگردید. بیشتر رژیمهای محدود به همین شکل عمل میکنند. یعنی چند غذا انتخاب میشوند و به فردی که رژیم گرفته این باور داده میشود که آنها معجزه میکنند و جز این غذاها چیز دیگری نباید خورد. متاسفانه با پایان این رژیمها نه تنها دوباره وزن کم شده باز میگردد، بلکه خطر کمبود ویتامین و مواد معدنی دیگر نیز وجود دارد.
۲- نظم در مصرف وعدههای غذایی
خوردن میانوعده یا وعدههای کوچک هر سه ساعت یکبار میتواند از پرخوری پیشگیری کند. فراموش نکنید وقتی قرار است تعداد دفعات غذا خوردن را بالا ببرید وعدهها حتما باید از قبل کوچکتر شوند. همین کار ساده کمک میکند سرعت سوخت و سازتان بالا برود.
۳- مصرف میانوعدههای سالم
وقتی احساس گرسنگی میکنید، میوهها و سبزیجات، آجیلها و غلات میان وعدههای سالمی هستند. میان وعدههای سالم از گرایش به سمت فست فودها و تنقلاتی که ارزش غذایی ندارند، پیشگیری میکند.
۴- مصرف صبحانه
صبحانه مهمترین وعدهی روز است. پژوهشها نشان دادهاند که کالری دریافتی از صبحانه نسبت به کالری که بعدا در طول روز میگیرید سیرکنندهتر است. به همین دلیل افزایش وزن در میان آنهایی که صبحانه نمیخورند بیشتر است. خوردن صبحانه فعالیت مغزتان را تقویت و به فهم درسها کمک میکند.
۵- همراهی با دیگران
اگر خودتان انگیزه بالایی برای داشتن تناسب اندام دارید بسیار خوب است؛ اما وجود دوستی که در این مسیر همراهتان باشد بیشتر کمک میکند. هنگامی که بی انگیزهاید، دوستانتان میتوانند کمکتان کنند و برعکس. برنامه ورزشی خود را با دوستانتان هماهنگ کنید. بعد از گذشت مدتی بدون ورزش روزتان کامل نمیشود.
۶- افزایش تحرک
بیشتر دانشگاهها، گروهها و تیمهای ورزشی دارند که میتوانید به آنها ملحق شوید، اما در حال حاضر امکان استفاده از آنها به دلیل کرونا وجود ندارد. میتوانید تمرین در خانه را جایگزین این کلاسهای ورزشی کنید. این کار هزینهای هم برای شما ندارد، تنها چیزی که اهمیت دارد حاضر شدن با لباس مناسب است.
۷- افزایش سوخت و ساز بدن
شما دیگر مثل قبل نباید مقدار زیادی غذا بخورید. برای افزایش سرعت سوخت و ساز هم راههای خطرناک و غیر طبیعی و هم روشهایی طبیعی و سالم وجود دارد. در ادامه چند روش سالم را به شما آموزش می دهیم: در وعدههای بزرگ مقداری از کربوهیدرات غذای خود را با پروتئین کم چرب جایگزین کنید. بدن برای هضم پروتئین نسبت به کربوهیدراتها و چربیها کالری بیشتری میسوزاند. ورزش قدرتی میتواند تا ساعتها بعد از انجام، سوخت و ساز بدن را بالا نگه دارد. هرچه شدت ورزش بیشتر باشد سرعت سوخت و ساز در حالت استراحت بیشتر میشود.
۸- نوشیدن آب
آب به صورت مستقیم مکمل کاهش وزن نیست، اما بدن برای درست کار کردن به آن نیاز دارد. با توجه به اینکه آب برای پردازش کالری توسط بدن ضروری است، کوچکترین کم آبی سبب پایین آمدن سرعت سوخت و ساز بدن میشود. مصرف میوهها و سبزیجات نیز به تامین آب بدن کمک میکنند. بهترین کار این است که همیشه یک بطری آب به همراه خود داشته باشید. نوشیدن آب نه تنها شما را از عوارض جانبی شدید کم آبی مانند سردرد و خستگی دور نگه میدارد، بلکه سبب میشود بیشتر احساس سیری کنید.
۹- مصرف سالاد
پیش از فست فود دانشجویی نیست که فست فود دوست نداشته باشد. در حقیقت خوردن فست فود از تفریحات دانشجوها به حساب میآید. پس یادتان باشد اگر قصد خوردن پیتزا یا همبرگر را دارید، ابتدا سالاد را میل کنید بعد به سراغ خوردن پیتزا بروید.
۱۰- عضله سازی
عضله فضای کمتری اشغال میکند. واضح است که نیم کیلو چربی با نیم کیلو عضله از نظر سنگینی برابر است. با این حال فضایی که عضله در بدن میگیرد یک دوم چربی است. افزایش بافت عضلانی به تقویت سرعت سوخت و ساز نیز کمک میکند و حتی در حالت استراحت بیشتر چربی میسوزانید.
۱۱-خوب کافی و باکیفیت
حجم بالای درسهای دانشگاه میزان و کیفیت ساعات خواب را پایین میآورد. ایجاد اختلال در الگوی خواب میتواند منجر به بروز چرخهی افرایش وزن شود. وقتی خسته هستید احتمال اینکه به سراغ غذاهای قندی بروید بیشتر میشود. همچنین وقتی تمام مدت احساس خستگی کنید، دیگر انرژی برای ورزش هم ندارید. همهی اینها با هم سبب افزایش وزن و پایین آمدن سرعت سوخت و ساز بدن میشود.
حالا که باید با درسهای دانشگاه دست و پنجه نرم کنید شاید دچار استرس شوید. استرس میتواند از نظر فیزیکی و روانی تاثیر بدی بر روی بدن شما داشته باشد. حتی اگر غذای سالم بخورید و ورزش کنید، باز هم استرس مزمن میتواند مانعی برای کاهش وزن شما باشد. با استفاده از تکنیکهای کاهش استرس مانند تنفس عمیق و مدیتیشن میتوانید تا حدود زیادی با استرس خود مقابله کنید.