Statement of Purpose یا انگیزه نامه مهمترین بخش درخواست اخذ پذیرش شما است و همانگونه که از اسم آن مشخص است این نامه درباره دلایل و انگیزه شما از تحصیل در دانشگاه مورد نظر می باشد که به کمیته مسئول پذیرش در دانشگاه نشان میدهد شما چه کسی هستید؟ چه عواملی بر روی مسیر شما تاثیر گذار بوده اند؟ علائق حرفه ای شما چیست ؟ هدف شما از تحصیل چیست؟ بنابراین ما تصمیم گرفتیم به طور مفصل برای شما بگوییم SOP چیست و چطور باید نوشته شود.
SOP یا انگیزه نامه شخصی چیست و چه کاربردی دارد؟
SOP کوتاه شده ی واژه ی Statement of Purpose، که به آن انگیزه نامه یا بیانیه اهداف گفته می شود، است. SOP در حقیقت نامه ایست که شما برای دانشگاه مقصدتان ارسال می کنید و از انگیزه های خود برای تقاضای پذیرش در دانشگاه مورد نظر می نویسید.
برخی از دانشجویان تصور می کنند انگیزه نامه فقط یک نامه ی معرفی است و می توان به سادگی آن را نوشت اما این طور نیست، بلکه SOP باید حاوی اطلاعاتی باشد که دانشگاه برای قبول کردن شما نیاز دارد.
آن ها این سوالات را به طور مستقیم از شما نمی پرسند اما اغلب در SOP شما به دنبال پاسخ این سوالات هستند:
- چرا می خواهید در این دانشگاه تحصیل کنید؟
- چرا می خواهید در این رشته تحصیل کنید؟
- چه چیزی درباره این دانشگاه یا کالج شما را جذب می کند؟
- چقدر در زمینه رشته ای که برای آن اقدام کرده اید تجربه دارید؟
- می خواهید چه تجربیات جدیدتری در این دانشگاه بدست بیاورید؟
- تصمیم دارید بعد از اتمام تحصیلتان چه کنید؟
- آیا می خواهید به کار پژوهشی بپردازید یا به دنبال شغل هستید؟
- آیا می خواهید با استاد خاصی کار تحقیقاتی انجام دهید؟ در صورتی که پاسخ شما بله است باید آنها را نام ببرید.
- آیا توانایی خاصی دارید که به درد برنامه های علمی دانشگاه بخورد؟
- جدا از تحصیل و کار، تفریحات و علاقه مندی هایتان چیست؟
- چه چیزی درباره کمیته دانشجویی و فرهنگ آن می دانید؟
- چه ویژگی خاصی دارید که لازم است دانشگاه از آن مطلع باشد؟
این ها برخی از سوالاتی هستند که باید پیش از اینکه یک انگیزه نامه را بنویسید به آن ها پاسخ بدهید. در واقع انگیزه نامه ی شما باید حاوی چنین اطلاعاتی باشد.
بنابراین بهتر است ابتدا پاسخ هر سوال را جداگانه بنویسید و بعد سعی کنید آن ها را طوری به هم مرتبط کنید که همانند یک داستان جذاب ، اعضای کمیته دانشگاه را جذب خواندن کند.
از آنجایی که شما پیش از قبول شدن در دانشگاه مورد نظرتان امکان مصاحبه حضوری ندارید, تنها راه شناساندن خودتان و نشان دادن توانایی هایتان از طریق sop خواهد بود. بنابراین باید سعی کنید داستانتان را به بهترین شکل ممکن بنویسید.
چگونه یک SOP یا انگیزه نامه بدون نقص و استاندارد بنویسیم؟
شما برای اینکه بتوانید یک SOP مستحکم و خوب بنویسید باید به نکاتی توجه کنید و از استراتژی هایی پیروی کنید. اگرچه اغلب افراد هرآنچه به ذهنشان می رسد را می نویسند یا در اینترنت جستجو کرده و انگیزه نامه های آماده پیدا می کنند، اما برای اینکه انگیزه نامه ی شما تاثیرگذارتر باشد باید اورجینال و مال خودتان باشد.
مطمئن باشید کمیته علمی دانشگاه SOP های بسیاری خوانده است و متوجه کپی کاری می شود و این مساله تاثیر کار شما را از بین می برد.
۷ نکته طلایی برای نوشتن انگیزه نامه شخصی یا SOP :
متنتان را همانند یک داستان بنویسید نه یک بیانیه
شما در SOP خودتان را معرفی می کنید و این اخبار نیست بلکه یک داستان است. اگر بتوانید این معرفی را با قلمی زیبا و نگارش صحیح بنویسید اعضای کمیته علمی دانشگاه مورد نظرتان بیشتر با شما ارتباط می گیرند و ترغیب میشوند شما را قبول کنند.
با این کار شما تصویر واضح تری از خودتان ایجاد می کنید که انتخاب شما را ساده تر می سازد. ضمن اینکه به خاطر سپردن یک داستان خیلی ساده تر از بیانیه یا یک اعلامیه خیلی رسمی است.
وقتی به سوالات فکر می کنید پاسخ منطقی و جذاب برای آنها بیابید. مثلا دلیل انتخاب این رشته آیا احساسی و از روی علاقه است یا از نظر اقتصادی به نظرتان پردرآمد خواهد بود. هر چیزی که در ذهن دارید را کاملا بال و پر ببخشید و دلیلی مستحکم برای آن ها بیاورید.
دقت داشته باشید که داستانی که می خواهید بگویید را کوتاه بیان کنید و به مسائل پراکنده و بی اهمیت در آن نپردازید.
در داستانتان به اعداد و ارقام اشاره کنید
اگرچه نوشتن SOP قرار است داستان گونه باشد اما حاوی اطلاعات مهمی درباره شماست که نباید به آن بی توجهی کنید. در این اطلاعات علاوه بر کیفیت، کمیت نیز اهمیت دارد. مثلا اگر می خواهید در انگیزه نامه خود بگویید در یک کار پژوهشی شرکت کرده اید یا در یک سازمان خاص کار می کردید باید مدت زمان آن را ذکر کنید.
به این مثال دقت کنید:
« در طول دوران تحصیلم در رشته مهندسی، من به یک گروه محلی به عنوان معلم ریاضی کمک کردم.»
این حقیقت مهمی در داستان شماست اما بهتر است اینگونه بیان شود:
« در دومین سال تحصیلم در رشته مهندسی، من به مدت ۱۰ ماه عضو گروه “آموزش ریاضی” یک سازمان محلی شدم. در این مدت من اصول اولیه ریاضیات را به بیش از سی دانش آموز کلاس پنجم و ششم آموزش دادم. تمامی دانش آموزان من در آن سال نمره ۲۰ در ریاضیات گرفتند.»
دقیق باشید
هر نکته ای که در SOP می آورید باید دقیق و مشخص بیان شود. فکر نکنید فقط باید از کلماتی که خواننده را جذب کند استفاده کنید بلکه باید به خوبی به جزییات بپردازید. مثلا این کافی نیست که بگویید «این رشته را انتخاب کردم چرا که به آن علاقه مند بودم»، در عوض توضیح دهید چرا به این رشته علاقه مند هستید و چه چیزی در آن برای شما جذاب است.
چه چیز موجب شده شما تصمیم بگیرید کل زندگیتان را بخواهید در این زمینه فعالیت کنید، چه توانایی در خودتان می بینید که شما را برای این رشته مناسب می سازد. برای بیان این موضوعات روشی جذاب و به یاد ماندنی پیدا کنید.
به نحوه نگارش متن دقت کنید
انگیزه نامه ی شما باید به صورت رسمی نوشته شود اما در عین حال دوستانه باشد. اما بسیاری از افراد فکر می کنند یک SOP یا باید خیلی رسمی باشد انگار برای یک انجمن نظامی ارسال می شود یا به قدری صمیمانه باشد که انگار یک ایمیل برای دوستمان است.
شما باید بتوانید این دو حالت را با هم ادغام کنید و یک SOP بنویسید که در عین صمیمی به نظر رسیدن بسیار محترمانه و رسمی نیز نوشته شده باشد.
خودتان را به تصویر بکشید
انگیزه نامه ی شما اولین برخورد یک دانشگاه با شماست، این نامه تصویری از شما را در ذهن آنها ایجاد می کند و اینکه چه شخصیتی دارید، تفکراتتان چیست و چه ویژگی هایی دارید همه در این نامه مشخص میشود. بنابراین بسیار مهم است که خودتان را چطور در انگیزه نامه به تصویر بکشید.
به نکات زیر دقت داشته باشید و سعی کنید در SOP نیز اینطور به نظر برسید:
- علاقه مند به رشته ای که انتخاب کرده اید.
- یک دانشجوی باهوش که می تواند حجم زیادی از کارهای علمی را به دوش بکشد و برای کارهای خود به خوبی برنامه ریزی کند.
- فردی که چه از لحاظ علمی چه اخلاقی آماده ی آموختن چیزهای جدید است.
- اهل چالش است و دوست دارد کارهای جدید را امتحان کند.
- می تواند نماینده خوبی برای دانشگاه فعلی پس از فارغ التحصیلی باشد.
- نسبت به رشته خود و دانشگاهی که در آن تحصیل می کند مسئولیت پذیر باشد.
این ها برخی از مواردی هستند که اغلب دانشگاه ها در دانشجویانشان جستجو می کنند. اما باید دقت داشته باشید که نیازی نیست این نکات را در نگارش SOP ذکر کنید بلکه چیزی که می نویسید و اطلاعاتی که درباره خودتان و کارهایی که انجام داده اید می دهید نشان می دهد تا چه حد به این موارد نزدیک هستید. ضمن اینکه بخش زیادی از این صفات ، مثلا باهوش و زیرک بودن، از نحوه ی نگارش SOP شما مشخص می شود.
دروغ نگویید، خودتان باشید
داستان نوشتن به معنای داستان سرایی نیست. بلکه باید با توجه به حقایق نوشته شود. برای اینکه صفاتی که گفته شد را در SOP بیاورید نیاز نیست دروغ بگویید بلکه فقط خودتان باشید، شما قرار نیست همانند همه دانشجویان دیگر یک دانشگاه باشید بلکه گاهی تفاوت هایی که دارید شما را منحصر به فرد می سازد. اگر به چیزی علاقه مند نیستید فقط برای جذب نظر دانشگاه آن را در انگیزه نامه تان ننویسید. حتی اگر چیز خوبی برای گفتن ندارید نیز داستان سرایی نکنید و چیزی درباره اش ننویسید. هرچه بیشتر خودتان باشید بیشتر فرصت شناخته شدنتان را می دهید و احتمال قبول شدنتان بیشتر می شود.
از دیگران بخواهید انگیزه نامه تان را بخوانند
پیش از ارسال SOP نه تنها خودتان باید آن را یکبار دیگر مرور کنید بلکه از دوستانتان نیز بخواهید آن را بخوانند و غلط یابی کنند. آنها نه تنها می توانند ببینند شما به خوبی خودتان را توصیف کرده اید یا خیر بلکه پیشنهادات آن ها نیز می تواند ایده ی خوبی برای اضافه شدن به SOP باشد.
از اساتید خود کمک و مشاوره بگیرید. آن ها بهتر می دانند اساتید دانشگاه ها در انگیزه نامه به دنبال چه می گردند بنابراین می توانند به شما بگویند چه چیزی را حذف و چه چیزی را به متن خود اضافه کنید.
از نوشته های دیگران ایده بگیرید اما کپی نکنید، برای شروع می توانید در اینترنت SOP های مختلفی پیدا کنید که به شما ایده و انگیزه بیشتری برای شروع نوشتن انگیزه نامه می دهند اما هرگز آن ها را کپی نکنید و بگذارید خودتان در انگیزه نامه با اساتید و هیات علمی دانشگاه صحبت کنید. شما فقط قرار است با نحوه نگارش و سبک نوشتن یک انگیزه نامه آشنا شوید اما برای پر کردن اطلاعات آن حتما زمان بگذارید و حسابی فکر کنید.